بحران مدیریت خشکسالی

  آمارها نشان می‌دهد که ایران وارد چهارمین سال خشکسالی شده و از آغاز سال‌جاری تاکنون فقط ۳۶میلی‌متر بارندگی را تجربه کرده است. همچنین بررسی وضعیت بارندگی در سال‌های گذشته خبر از کاهش میزان بارندگی در کشور می‌دهد تا حدی که میانگین بارش‌های بلندمدت ۲.۶۳میلی‌متر و اختلاف بارش میان سال جاری با میانگین، حدود ۲.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

۴۲درصد است. این همان وضعیتی است که کارشناسان هواشناسی و زیست‌بوم کشور از آن به‌عنوان فاجعه یاد می‌کنند.
   
ابربحرانی به نام خشکسالی
یکی از ابربحران‌هایی که طی سال‌های گذشته گریبانگیرکشور بوده و آن را با چالش‌های گسترده‌ای مواجه کرده، نابودی دشت‌ها و منابع آبی زیرزمینی است. البته وجود اقلیم خشک و برخی بی‌مبالاتی‌ها در مصرف آب به‌‌خصوص بخش خانگی، صنعت و کشاورزی نیز عواملی بوده‌ که به این بحران ضریب داده‌اند. با این حال و به‌رغم هشدارهای برخی کارشناسان این حوزه در سال‌های گذشته، تاثیری بر روند مدیریتی مسئولان وقت و طریقه مصرف مردم رخ نداد و این بحران را به ابربحرانی در حوزه آب تبدیل کرد.روند این بحران طوری بوده که اکنون بسیاری از دریاچه‌ها، رودها و نهرها از باتلاق گاوخونی تا دریاچه ارومیه به خشکی رسیده و فقط اقرار به نداشتن آب، باقی مانده است.
   
تاثیر بارش‌ روزهای اخیر 
وضعیت بارشی کشور با وجود بارش‌هایی که در روزهای اخیر اتفاق افتاد، همچنان نامطلوب ارزیابی می‌شود و همین موضوع سبب شده روند آب ورودی به سدهای کشور ازهفته گذشته همچنان منفی‌باشد. براین‌اساس آمار تازه‌ای که مرکز اطلاعات و داده‌های آب کشور منتشر کرده، میزان خروجی آب برای مصارف نیز همچنان صعودی است. این موضوع در حالی است که امسال و ازابتدای مهرماه پنج‌میلیارد و۶۶۰ میلیون مترمکعب آب وارد سدهای کشور شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد منفی ۶ درصدی را به ثبت رسانده‌است.
   
افزایش خروجی آب سدها 
همچنین در همین مدت، میزان آب خروجی از سدها برای مصارف مختلف از رشد ۲۱درصدی برخوردار بوده که به معنای بروز ناترازی در آب ورودی و خروجی واحتمال افزایش مشکلات آبی است. برهمین اساس امسال و از ابتدای مهرماه، هفت میلیارد و ۲۳۰میلیون مترمکعب آب از سدها برای مصارف مختلف خارج شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۲۱درصد رشد داشته است.حجم آب موجود در سدهای کشور از ابتدای سال آبی جاری تا‌۲۳دی، ۲۰میلیارد و۱۳۰میلیون مترمکعب شده است. سال گذشته و درهمین بازه زمانی حجم آب موجود در سدها ۱۹میلیارد و ۱۸۰میلیون مترمکعب بوده که رشد ۵‌درصدی دارد. در عین‌ حال ۵۹درصد حجم سدهای کشور خالی است.
   
خشکی، تمام جهان را فراخوانده است
یکی از موضوعاتی که در مقاله‌ها ونظر کارشناسان این حوزه به چشم‌می‌خورد، وضعیت کم‌آبی و کم‌بارشی در سراسر جهان است. درواقع این موضوع نشان می‌دهد وضعیت فعلی ایران در سایر کشورها نیز مشاهده شده و آنها نیز درگیر این مسائل هستند. البته ایران به دلیل اقلیم خشکی که دارد، بیشتر از سایرکشورها درگیر مسأله خشکسالی است.طبق گزارش‌های جهانی، سال۲۰۲۳ یکی از خشک‌ترین سال‌های تاریخ جهان بوده است. گرمای زمین طی سال‌های اخیر افزایش داشته و در برخی مناطق نیز یک تا ۱.۵درجه رشد داشته است. این‌موضوع حتی یخچال‌های طبیعی در جهان را نیز با مشکل مواجه کرده و چه‌بسا در برخی مناطق همچون عربستان، بارش برف دوامی نداشته و به سرعت آب می‌شوند. در پی این موضوع آب ناشی از برف‌ها جذب زمین نشده و به تبع آن، منابع زیرزمینی غنی نخواهند‌شد. 

مسکن‌های موقت و راهکارهای عملیاتی
طی سال‌های گذشته بسیاری از کارشناسان حوزه آب و آمایش سرزمین، راهکارهایی را برای بازچرخانی آب و بهره‌گیری از امکانات اقلیمی همچون نمک‌زدایی از آب دریاها و انتقال آنها به مناطق کم‌برخوردار کشور مطرح کرده‌اند. این راهکارها مد‌نظر قرار گرفت و اقداماتی در راستای آنها نیز انجام شد اما به حدی نبودکه در زمان کم‌بارشی وخشکسالی پاسخگوی نیاز آبی کشور باشد. البته همان‌طور که گفته شد، گرمای سراسری درکشورمان نمود بیشتری داشته و بی‌مبالاتی در مصرف‌ و همچنین برداشت‌های بی‌رویه از آبخوان‌ها، دریاچه‌ها، رودها ومنابع آبی زیرزمینی نیزبه این مسأله ضریب داده و چالش‌های جدی را برای کشور به وجود آورده ‌است.اکنون نیز اگر این وضعیت ادامه‌دار باشد و مسئولان ذی‌ربط اهتمامی به آن نداشته باشند، با توجه به خالی شدن بیش از۷۰درصد سدهای کشور و کم‌بارشی‌های فعلی، وضعیت آبی کشور بیش از پیش با چالش مواجه خواهد بود. بر همین اساس مدیران آبی کشور باید به راهکارهای عملیاتی کوتاه‌مدت روی آورده و از اقدامات نمایشی خودداری کنند.

منبع: جام جم آنلاین

کلیدواژه: خشکسالی بیابان مدیریت بحران

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۵۲۱۷۱۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تشریح اقدامات مدیریت بحران خراسان جنوبی در سیل اخیر

مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان جنوبی با تشریح اقدامات مدیریت بحران در سیل اخیر گفت: توجه به بحران‌ها در همه سطوح ملی و استانی برای پیشگیری و مقابله کم است و در اولویت‌بندی اعتبارات کشوری و استانی برای مدیریت بحران مشکل داریم. - اخبار استانها -

به گزارش خبرنگار تسنیم از بیرجند، محمد علی آخوندی صبح امروز دوشنبه در زمینه اقدامات مدیریت بحران و دستگاه‌های اجرایی استان برای مقابله با بحران اظهار داشت: مدیریت بحران مجموعه‌ای از فعالیت‌ها است بنابراین نباید انتظار داشته باشیم که انجام اقدامات مورد نظر توسط دستگاه اجرایی یا واحد خاصی در استانداری صورت گیرد.

وی با بیان اینکه همه دستگاه‌های که از منابع دولتی استفاده می‌کنند، همچنین نهادها و موسسه‌های زیر نظر دفتر مقام معظم رهبری، سازمان بسیج سازندگی و ...در این زمینه براساس قانون مصوب مجلس مسئولیت دارند افزود: از ماه 12 به بعد قانون مدیریت بحران کشور که مصوب مجلس شورای اسلامی است، وظایف سازمان مدیریت بحران کشور، شورای عالی مدیریت بحران کشور و دیگر دستگاه‌های اجرایی مربوط مشخص شده است، لذا همه آنها باید برای مقابله با بحران آماده باشند.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان جنوبی با اشاره به اینکه برنامه‌ریزی و سیاست گذاری در این زمینه در شورای عالی مدیریت بحران کشور انجام می‌شود، خاطرنشان کرد: درکنار تصمیم‌های کشوری که ابلاغ می‌شود، بر اساس مواد 13 و 14 قانون مدیریت بحران کشور، همه دستگاه‌های اجرایی علاوه بر آموزش نیروهای خود باید آمادگی لازم را برای مدیریت بحران بر اساس وظایف خود داشته باشند.

آخوندی تأکید کرد: توجه به بحران در تمام سطوح ملی و استانی برای پیشگیری و مقابله با بحران کم است و این در حالی است که مدیر هر دستگاه اجرایی وظیفه نظارت بر چگونگی اجرای دستورالعمل‌های ابلاغی را بر عهده دارد. بر اساس مواد 20 به بعد قانون مدیریت بحران کشور در شهرستان‌ها فرمانداران و بخشداران وظیفه نظارت بر عملکرد دستگاه‌های اجرایی را در این زمینه بر عهده دارند.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان جنوبی گفت: هر دستگاه اجرایی برای انجام وظیفه‌ای که بر اساس قانون مورد نظر در زمینه مدیریت بحران برای آن مشخص شده است، از وزارتخانه خود باید در خواست اعتبار و تجهیزات مورد نیاز را داشته باشد. هر سال از سرجمع اعتبارات کشور، اعتباری در اختیار هلال احمر قرار می‌گیرد تا اقدامات مورد نیاز از این طریق انجام شود. صندوق بیمه خسارات طبیعی هم باید به وظیفه خود در این باره به خوبی عمل کند.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان جنوبی گفت: ستاد مدیریت بحران استان منبع اعتباری مستمر و تجهیزاتی برای انجام یک سری کارها در این باره ندارد و در هشت سال گذشته اعتباری برای پیشگیری و مقابله به ستادهای مدیریت بحران استان ها اختصاص نیافته است. بعضی از دستگاه‌های اجرایی استان هم به دلیل اینکه اعتبارات درخواستی آنها از وزارت متبوع خود تامین نشده است، نتوانسته‌اند به وظایف خود در این باره به خوبی عمل کنند. در اولویت‌بندی اعتبارات کشوری و استانی برای مدیریت بحران مشکل داریم.

آخوندی گفت: حداقل برای بهسازی ماشین آلات راه‌سازی به یک هزار و 955 میلیارد  تومان نیاز داریم و از طرفی دیگر برای مدیریت بحران با کمبود نیرو انسانی مواجه هستیم و در بعضی از موارد تجهیزات وجود دارد اما نیروی متخصصی که بتواند با آن کار کند را نداریم که این مشکل در سازمان آتش نشانی مرکز استان و شهرداری‌ها با بازنشسته شدن تعدادی از نیروهای شاغل به وجود آمده است.

وی تصریح کرد: زمانی که هشداری اعلام می‌شود باید همه مرخصی‌ها لغو  و در چند روز باقیمانده تا زمان بحران پیش‌بینی شده باید مراکز خطر شناسایی و ماشین آلات مورد نیاز برای مقابله به مراکز خطر اعزام شوند که متاسفانه این موارد جدی گرفته نمی‌شود.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان جنوبی گفت: در زمان بروز بحران از همه امکانات موجود بخش‌های دولتی و خصوصی مانند ماشین آلات معادن باید به خوبی استفاده شود. باید برنامه‌ریزی برای پیشگیری و مقابله با بحران در شهرستان‌ها توسط فرمانداری‌ها به گونه‌ای باشد که در زمان وقوع بحران از همه امکانات برای کاهش خسارات بهره گرفته شود.

به گفته وی، زمانی که حادثه‌ای اتفاق می‌افتد، تیم‌های ارزیابی توسط دستگاه‌های مربوط به منطقه مورد نظر اعزام می‌شوند و در قالب فرم‌های برآورد خسارات انجام می‌شود.

وی بیان کرد: بر اساس ارزیابی‌های انجام شده تاکنون که هنوز تکمیل نشده، یک هزار و 955 میلیارد تومان در سیل اخیر به شهرستان زیرکوه خسارت وارد شده است.گزارش‌های مورد نظر در هر شهرستان به فرمانداری‌ها ارسال می‌شود و آنها هم این گزارش‌ها را به مدیریت بحران استان می‌فرستند و جمع‌بندی نهایی آن با امضای استاندار به وزارت کشور ارسال می‌شود و در هیئت دولت تصمیم لازم در هر زمینه‌ای گرفته می‌شود.

آخوندی با بیان اینکه بیشترین خسارت سیل به راه‌ها و ابنیه جاده‌ها وارد شده است، گفت: درپی سیل اخیر محورهای مواصلاتی شهرستان خوسف آسیب جدی دیده‌اند‌. در پی بارش شدید باران و جاری شدن سیلاب در مناطق مختلف به محورهای مواصلاتی شهرستان خوسف، آسیب جدی وارد شده است. در این راستا تمام زیرساخت‌های جاده‌ای و راه‌های عشایری و روستایی در شهرستان خوسف خسارت جدی دیده‌اند.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان جنوبی از آبگرفتگی منازل روستایی خوسف و نهبندان و تخریب تمامی قنواتی که در حاشیه رودخانه‌ها بوده‌اند خبر داد و افزود: ابنیه جاده‌ها نیز به طور کامل تخریب شده‌اند.

آخوندی از تخریب و خسارت به مزارع سرچاه عماری و محور قلعه زری در شهرستان خوسف خبر داد و گفت: در شهرستان خوسف شاهد قطعی شبکه آب و برق و حتی گاز در برخی روستاها بودیم. در شهرستان نهبندان آب به داخل شهر هم نفوذ کرده و مشکلاتی در داخل شهر هم داشته‌ایم و منازل قدیمی و آغل‌های دام گنبدی خسارت دیده‌اند که  بعد از اتمام بارش‌ها، میزان خسارت‌ها برآورد می‌شود. 

مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان جنوبی بیان کرد: در شهرستان خوسف، مشابه زیرکوه شرایط خاصی به دنبال سیلاب داشتیم به نحوی که در محورهای مواصلاتی حتی ماشین سنگین هم نمی‌تواند تردد کند و محور قلعه زری و روستاهای بخش ماژان کلاً تخریب شده‌اند. 

آخوندی از همکاری مردمی، تراکتورداران و نیروهای معادن برای بازگشایی مسیرها تشکر کرد و یادآور شد: از مردم می‌خواهیم تا با نیروهای امدادی همکاری لازم را داشته باشند و به هشدارهای هواشناسی توجه کنند.

انتهای پیام/251/